در دومین رویداد تخصصی طراحان لباس ایران به میزبانی مداجاب با محوریت طراحی لباس و نیاز بازار، طراحی لباس همواره یکی از جذاب ترین و پرطرفدارترین حوزه های صنعت مد بوده است. بسیاری از جوانان علاقه مند با انگیزه خلق طرح های نو و ورود به دنیای برندهای بزرگ به این رشته روی میآورند. با این حال، یکی از مهم ترین پرسشهایی که پیش روی هر طراح لباس قرار دارد این است که:
آیا طراحیهای من واقعاً با نیاز بازار هماهنگ است؟
واقعیت این است که بازار مد ایران، مشابه بسیاری از کشورهای دیگر، ترکیبی از سلایق متنوع، محدودیت های فرهنگی و اقتصادی و همچنین رقابت فشرده برندها است. یک طراح لباس موفق کسی است که بتواند میان خلاقیت فردی و نیاز واقعی بازار تعادل ایجاد کند. طراحی لباس تنها هنر نیست؛ یک بیزینس جدی است که بدون توجه به مصرفکننده نهایی نمیتواند پایدار بماند.
در گام نخست، طراحان باید شناخت دقیقی از مخاطبان هدف خود داشته باشند. آیا طراحی ها برای نسل جوان هستند که به دنبال استایلهای مدرن و متفاوتاند؟ یا برای خانواده ها و مصرفکنندگان عمومی طراحی میشود که بیشتر به کیفیت و قیمت مناسب اهمیت میدهند؟ همچنین بخش مهمی از بازار ایران به پوشاک رسمی و مذهبی اختصاص دارد، که طراحی در این حوزه نیازمند درک دقیق از ارزشها و هنجارهای فرهنگی است.
یکی دیگر از عناصر حیاتی در هماهنگی طراحی لباس با نیاز بازار، مطالعه ترندها است. طراحان حرفهای جهان به طور مداوم گزارش های پیشبینی مد (Fashion Forecasting) را دنبال میکنند و بر اساس آنها مجموعه های فصلی خود را آماده میسازند. در ایران نیز با وجود محدودیت ها، امکان دسترسی به این منابع وجود دارد و طراحان میتوانند با بومیسازی این ترندها، محصولاتی ارائه دهند که هم مدرن باشند و هم با فرهنگ جامعه هماهنگ.
از طرفی، شرایط اقتصادی جامعه نیز بر نیاز بازار تأثیر مستقیم دارد. در سال هایی که قدرت خرید مصرفکنندگان کاهش مییابد. تقاضا برای پوشاک لوکس کمتر شده و توجه به محصولات اقتصادی و باکیفیت بیشتر میشود. طراحانی که بتوانند در چنین شرایطی مجموعه هایی با قیمت مناسب و طراحی کاربردی ارائه دهند، شانس بیشتری برای موفقیت خواهند داشت.
طراحی لباس و نیاز بازار در ایران، همچنان با چالش زنجیره تأمین و تولید گره خورده است. بسیاری از طراحان ایده های خلاقانهای دارند. اما به دلیل محدودیت در تولید صنعتی یا کمبود پارچه و متریال مناسب، نمیتوانند آنها را به محصول واقعی تبدیل کنند. اینجاست که نیاز بازار نه فقط در سطح طراحی، بلکه در سطح اجرایی نیز باید در نظر گرفته شود. طراح موفق کسی است که علاوه بر مهارت هنری، توانایی مدیریت فرآیند تولید را هم داشته باشد.
نکته کلیدی دیگر، بازاریابی و برندینگ است. طراحی لباس زمانی به نیاز بازار پاسخ میدهد که به دست مشتری برسد. بسیاری از طراحان ایرانی با وجود توانایی بالا در خلق طرح های خاص، به دلیل ضعف در بازاریابی و معرفی آثار خود، سهم اندکی از بازار دارند. امروز حضور فعال در شبکه های اجتماعی، همکاری با اینفلوئنسرها، راه اندازی فروشگاه آنلاین و حتی شرکت در نمایشگاه های داخلی و خارجی، ابزارهایی هستند که میتوانند مسیر موفقیت یک طراح را هموار کنند.
در رویداد دوم طراحان لباس ایران به میزبانی مداجاب، اساتید حوزه طراحی بارها بر اهمیت پیوند میان طراحی و بازار تأکید کردند. آنها معتقد بودند که آموزش طراحی لباس باید از ابتدا با دیدگاه بازارمحور همراه باشد. به عبارت دیگر، دانشجویان طراحی لباس علاوه بر دروس هنری باید واحدهایی در زمینه بازاریابی، اقتصاد مد و مدیریت برند نیز بگذرانند تا در آینده بتوانند پاسخگوی نیاز بازار باشند.
در نهایت، باید گفت که طراحی لباس و نیاز بازار دو روی یک سکه اند. اگر طراحی بدون توجه به بازار انجام شود، هرچند خلاقانه باشد، احتمال موفقیت تجاری ندارد. و اگر بازار تنها به دنبال تکرار نیازهای موجود باشد، نوآوری و خلاقیت از بین خواهد رفت. آینده صنعت مد ایران در گرو ایجاد تعادل هوشمندانه میان خلاقیت طراحان و نیازهای واقعی بازار است؛ تعادلی که میتواند هم برندهای ایرانی را تقویت کند و هم جایگاه ایران را در عرصه مد جهانی ارتقا دهد.
