واشر سرسیلندر یکی از قطعات کلیدی در موتور خودرو است که نقش مهمی در حفظ عملکرد بهینه موتور ایفا می‌کند. این قطعه کوچک که بین بلوک سیلندر و سرسیلندر قرار می‌گیرد، وظیفه ی درزگیری کامل میان محفظه احتراق، مجاری آب و روغن موتور را بر عهده دارد. اگر واشر سرسیلندر خراب شود، می‌تواند منجر به مشکلات فنی متعدد و حتی خرابی کامل موتور شود.
واشر سرسیلندر چیست و چه نقشی دارد؟
واشر سرسیلندر یک واشر فلزی یا ترکیبی از فلز و مواد نسوز است که به گونه‌ای طراحی شده تا:
• فشار بالای احتراق داخل سیلندر را حفظ کند.
• از اختلاط آب و روغن موتور جلوگیری نماید.
• از نشت گازهای داغ به بیرون از محفظه احتراق پیشگیری کند.
در واقع، این قطعه نقش یک مانع محکم و مقاوم در برابر گرما و فشار را دارد که بین سه محیط کاملاً متفاوت قرار گرفته: احتراق، خنک‌کاری، و روان‌کاری.
نشانه‌های خرابی واشر سرسیلندر
واشر سرسیلندر، اگرچه قطعه‌ای نسبتاً کوچک است، اما خرابی آن می‌تواند به‌سادگی منجر به آسیب‌های عظیم و پرهزینه در موتور خودرو شود. شناخت نشانه‌های اولیه خرابی، واکنش سریع به علائم هشدار و سرویس‌های منظم، بهترین راه پیشگیری از مشکلات جدی در این زمینه هستند. به خاطر داشته باشید که نادیده گرفتن خرابی واشر سرسیلندر نه‌تنها هزینه‌های سنگینی به همراه دارد، بلکه می‌تواند ایمنی رانندگی شما را نیز به خطر بیندازد. به گزارش مکانیک های تعمیرگاه لیفان تهران ، مهمترین نشانه‌های خرابی واشر سرسیلندر به شرح زیر هستند :
۱. بالا رفتن غیرعادی دمای موتور
یکی از اولین نشانه‌های خرابی واشر سرسیلندر، افزایش دمای موتور است. نشتی آب به داخل محفظه احتراق یا ترکیب گازهای احتراق با سیستم خنک‌کننده می‌تواند عملکرد رادیاتور را مختل کند.
به علائمی مانند بالا رفتن درجه آمپر آب – جوش آوردن موتور و خروج بخار از زیر کاپوت دقت کنید.
۲. وجود روغن در مخزن آب یا بالعکس
اگر واشر سرسیلندر خراب شده باشد، ممکن است روغن موتور با آب سیستم خنک‌کننده ترکیب شود یا برعکس. این ترکیب می‌تواند نشانه‌ای واضح از خرابی این قطعه باشد.
با باز کردن درب رادیاتور (در حالت سرد) و مشاهده‌ی کف یا چربی روی آب و وجود مایعی شیری‌رنگ در درپوش روغن موتور می توان این مورد را تشخیص داد.
۳. دود سفید رنگ از اگزوز
اگر آب از سیستم خنک‌کننده وارد محفظه احتراق شود، در نتیجه‌ی احتراق با آب، بخار آب از اگزوز خارج خواهد شد. دود سفید پیوسته و با حجم زیاد یکی از مشخصه‌های بارز خرابی واشر سرسیلندر است.
۴. کم شدن بی‌دلیل آب رادیاتور
اگر به‌طور مرتب سطح آب در رادیاتور پایین می‌آید بدون اینکه نشتی قابل مشاهده‌ای وجود داشته باشد، احتمالاً آب در اثر عبور از واشر خراب، وارد سیلندر می‌شود و به بخار تبدیل شده و از اگزوز خارج می‌شود.
۵. افت قدرت موتور
خرابی واشر سرسیلندر می‌تواند باعث نشت کمپرس از سیلندر شود و این موضوع مستقیماً باعث کاهش قدرت موتور می‌شود.
به علائمی مانند شتاب‌گیری ضعیف – لرزش موتور و کارکرد ناقص سیلندرها توجه کنید .
۶. روشن شدن چراغ چک موتور
در برخی خودروهای جدید، خرابی واشر سرسیلندر منجر به فعال شدن چراغ چک موتور می‌شود. این هشدار می‌تواند به دلیل احتراق ناقص، دمای بالا یا خرابی سنسورها باشد.
۷. صدای غیرعادی از موتور
اگر فشار از سیلندر به بیرون نشت کند یا آب به داخل سیلندر وارد شود، ممکن است صدای غیرمعمولی مانند “تق‌تق” یا “ضربه زدن” از موتور شنیده شود.
چرا نباید خرابی واشر سرسیلندر را نادیده گرفت؟
نادیده گرفتن این مشکل می‌تواند آسیب‌های جبران‌ناپذیری به موتور وارد کند. مهمترین خطرات ناشی از بی‌توجهی به خرابی واشر سرسیلندر به نقل از کارشناسان تعمیرگاه جک جی۴ عبارتند از :
۱. آسیب به سرسیلندر و بلوک سیلندر
نشت مایعات و گازهای داغ از واشر آسیب‌دیده می‌تواند باعث تغییر شکل سرسیلندر یا حتی ترک خوردن آن شود. در موارد شدید، بلوک سیلندر نیز دچار آسیب می‌شود.
۲. سوختن موتور
موتورهایی که بدون خنک‌کاری کافی کار می‌کنند، در معرض داغ شدن بیش‌از‌حد و در نهایت سوختن کامل هستند. این اتفاق ممکن است منجر به تعویض کامل موتور شود.
۳. گرفتگی سیستم خنک‌کننده و روغن‌کاری
ورود روغن به سیستم آب یا بالعکس می‌تواند باعث انسداد کانال‌های خنک‌کننده یا روغن شود. این موضوع موجب داغ شدن یا سایش بیش‌از‌حد قطعات موتور خواهد شد.
۴. افزایش مصرف سوخت و افت راندمان
با ورود آب به محفظه احتراق و کاهش کمپرس، موتور مجبور است برای تولید همان توان قبلی، سوخت بیشتری مصرف کند، در حالی‌که راندمان کلی کاهش یافته است.
۵. خرابی مبدل کاتالیست
اگر دود حاصل از ترکیب آب و روغن وارد سیستم اگزوز شود، مبدل کاتالیست که بسیار حساس است، آسیب دیده و ممکن است نیاز به تعویض کامل داشته باشد.
عوامل شایع خرابی واشر سرسیلندر
خرابی واشر سرسیلندر یکی از مشکلات رایج در موتورهای احتراق داخلی است که می‌تواند به دلایل مختلفی رخ دهد. یکی از عوامل شایع این خرابی، افزایش دما و فشار در موتور است. زمانی که موتور بیش از حد داغ می‌شود، واشر سرسیلندر تحت فشار و حرارت زیاد قرار می‌گیرد و ممکن است خاصیت الاستیک خود را از دست بدهد. این امر می‌تواند منجر به نشت مایعات موتور، مانند روغن و ضد یخ، و در نتیجه کاهش کارایی موتور شود.
علاوه بر دما و فشار، نصب نادرست واشر سرسیلندر نیز می‌تواند به خرابی آن منجر شود. اگر واشر به درستی نصب نشود یا از مواد با کیفیت پایین ساخته شده باشد، احتمال بروز نشتی و خرابی افزایش می‌یابد.
همچنین، استفاده از سوخت‌های بی‌کیفیت و عدم نگهداری مناسب از سیستم خنک‌کننده موتور می‌تواند به خرابی واشر سرسیلندر کمک کند. در نهایت، فرسودگی طبیعی و عمر مفید واشر نیز از عوامل مؤثر در خرابی آن به شمار می‌رود.
چگونه از خرابی واشر سرسیلندر پیشگیری کنیم؟
کارشناسان تعمیرگاه فیدلیتی ، برای پیشگیری از خرابی واشر سرسیلندر، رعایت نکات نگهداری و استفاده صحیح از خودرو را بسیار حایز اهمیت می دانند .
اولین قدم، انجام سرویس‌های دوره‌ای و بررسی منظم سیستم خنک‌کننده موتور است تا از کارایی مناسب رادیاتور و پمپ آب اطمینان حاصل شود.
استفاده از سوخت با کیفیت و مناسب برای موتور و تعویض به موقع روغن موتور می‌تواند به کاهش دما و فشار در موتور کمک کند. در ضمن، توجه به نشانه‌های اولیه مانند افزایش دما، نشت مایعات یا کاهش قدرت موتور و رسیدگی به آن‌ها به موقع، می‌تواند از بروز مشکلات جدی‌تر جلوگیری کند. در نهایت، اطمینان از نصب صحیح واشر سرسیلندر و استفاده از قطعات با کیفیت نیز از اهمیت بالایی برخوردار است.
